|
Identificatieplicht
De Wwft is van toepassing op advocaten voor zover
zij advies geven of bijstand verlenen bij:
- het aan- of verkopen van onroerende zaken;
- het beheren van geld, effecten, munten, muntbiljetten, edele
metalen, edelstenen of andere waarden;
- het oprichten of beheren van vennootschappen, rechtspersonen of
soortgelijke lichamen als bedoeld in artikel 2, eerste lid, onderdeel
b van de Algemene wet inzake rijksbelastingen;
- het aan- of verkopen dan wel overnemen van ondernemingen
- werkzaamheden op fiscaal gebied die vergelijkbaar zijn met de
werkzaamheden van externe registeraccountants, externe
accountants-administratieconsulenten of belastingadviseurs.
De Wwft is ook van toepassing op advocaten voor zover zij optreden in
naam en voor rekening van een cliënt bij enigerlei financiële
transactie of onroerende zaaktransactie. Onderdeel van het
cliëntenonderzoek is dat de advocaat zijn cliënt behoort te
identificeren en deze identiteit behoort te verifiëren. De
Wwft verplicht de advocaat om, aan het begin van de zakelijke relatie,
bij het verlenen van de in de Wwft genoemde diensten een
cliëntenonderzoek in te stellen. Dit onderzoek wordt verricht ter
voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. De advocaat is
verplicht een cliëntenonderzoek te starten:
- indien hij in of vanuit Nederland een zakelijke relatie aangaat;
- indien hij in of vanuit Nederland een incidentele transactie
verricht ten behoeve van een cliënt van ten minste € 15.000,
of twee of meer transacties waartussen een verband bestaat met een
gezamenlijke waarde van ten minste € 15.000;
- indien er indicaties zijn dat de cliënt is betrokken bij
witwassen of financieren van terrorisme;
- indien hij twijfelt aan de betrouwbaarheid van eerder verkregen
gegevens van de cliënt;
- indien het risico van betrokkenheid van een bestaande cliënt
bij witwassen of financieren van terrorisme daartoe aanleiding geeft.
Het cliëntenonderzoek heeft als doel de
advocaat in staat te stellen om:
- de cliënt te identificeren en zijn identiteit te
verifiëren;
- indien van toepassing, de uiteindelijk belanghebbende te
identificeren en op risico gebaseerde en adequate maatregelen te nemen
om zijn identiteit te verifiëren, en indien het een
rechtspersoon, een stichting of een trust betreft, op risico
gebaseerde en adequate maatregelen te nemen om inzicht te verwerven in
de eigendoms- en zeggenschapsstructuur van de cliënt;
- het doel en de beoogde aard van de zakelijke relatie vast te
stellen. Hieronder valt ondermeer onderzoek naar de aard, herkomst,
bestemming en andere unieke kenmerken van de bij de dienstverlening
betrokken waarden of zaken;
- voor zover mogelijk, een voortdurende controle op de zakelijke
relatie en de tijdens de duur van deze relatie verrichte transacties
uit te voeren, teneinde te verzekeren dat deze overeenkomen met de
kennis die de advocaat heeft van de cliënt en van zijn
risicoprofiel, met in voorkomend geval een onderzoek naar de bron van
het vermogen.
Indien het cliëntenonderzoek niet kan worden
voltooid is het verboden om een zakelijke relatie aan te gaan dan wel
voort te zetten of een transactie te verrichten (art. 5, eerste lid).
Een (bestaande) zakelijke relatie dient bovendien beëindigd te
worden indien ten aanzien van de cliënt en de eventuele
uiteindelijk belanghebbende niet aan de verplichting tot een
cliëntenonderzoek (art. 3 eerste en tweede lid) kan worden
voldaan.
De identiteit van natuurlijke personen kan
geverifieerd worden aan de hand van "documenten, gegevens of
inlichtingen uit betrouwbare en onafhankelijke bron". Daarbij kunt u
denken aan:
- een geldig paspoort;
- een geldige Nederlandse identiteitskaart;
- een geldige identiteitskaart die is afgegeven door het daartoe
bevoegde gezag in een andere lidstaat en is voorzien van de pasfoto,
de naam en het adres van de houder;
- een geldig Nederlands rijbewijs;
- een geldig rijbewijs dat is afgegeven door het daartoe bevoegde
gezag in een andere lidstaat en is voorzien van de pasfoto, de naam en
het adres van houder;
- reisdocumenten voor vluchtelingen en vreemdelingen;
- vreemdelingendocumenten, afgegeven op grond van de Vreemdelingenwet
2000.
Ook voor Nederlandse rechtspersonen of
buitenlandse rechtspersonen met een zetel in Nederland geldt dat de
identiteit kan worden geverifieerd aan de hand van 'documenten,
gegevens of inlichtingen uit betrouwbare onafhankelijke bron'. Daarbij
kunt u denken aan:
- een (elektronisch) uittreksel uit het handelsregister. Voorwaarde
is dat de advocaat zelf het register raadpleegt, waarmee het risico
wordt ondervangen dat de persoon die de cliënt vertegenwoordigt
informatie foutief weergeeft. Een elektronisch gewaarmerkt uittreksel
(EGU) is niet meer noodzakelijk;
- een akte of verklaring, opgemaakt onderscheidenlijk afgegeven door
een in Nederland gevestigde notaris of door een notaris of andere, met
een notaris vergelijkbare, onafhankelijke beoefenaar van een juridisch
beroep uit een andere lidstaat.
De identiteit van een buitenlandse rechtspersoon
dient te worden geverifieerd aan de hand van "betrouwbare en in het
internationale verkeer gebruikelijke documenten, gegevens of
inlichtingen of op basis van documenten, gegevens of inlichtingen die
bij wet als geldig middel voor identificatie zijn erkend in de staat
van herkomst van de cliënt".
Deze benadering van de verificatie van de
identiteit van buitenlandse rechtspersonen brengt met zich mee dat de
advocaat moet kunnen beargumenteren dat het gerechtvaardigd was om op
bepaalde documenten af te gaan.
De Wwft bevat de verplichting de identiteit van
de uiteindelijk belanghebbende te achterhalen en deze identiteit te
verifiëren. Deze verplichting bestaat in "die gevallen waarin naar
het oordeel van de instelling [advocaat] een groter risico op witwassen
of financieren van terrorisme bestaat". Onder uiteindelijk
belanghebbende wordt verstaan (art. 1, eerste lid, onderdeel f):
- een natuurlijk persoon die een belang houdt van meer dan 25 procent
van het kapitaalbelang of meer dan 25 procent van de stemrechten van
de aandeelhoudersvergadering kan uitoefenen van een rechtspersoon
anders dan een stichting, dan wel op andere wijze feitelijk
zeggenschap kan uitoefenen in deze rechtspersoon, tenzij deze
rechtspersoon een beursgenoteerde vennootschap is;
- de begunstigde van 25 procent of meer van het vermogen van een
stichting of een trust of degene die bijzondere zeggenschap heeft over
25 procent of meer van een vermogen van een stichting of een trust.
De gegevens die de advocaat verkrijgt uit een
cliëntenonderzoek dienen op een toegankelijke wijze te worden
bewaard voor een periode van vijf jaar na het moment van
beëindiging van de relatie of tot vijf jaar na het uitvoeren van
een transactie.
De advocaat die werkzaamheden verricht die niet
van de meldingsplicht zijn vrijgesteld, verplicht om (voorgenomen)
ongebruikelijke transacties te melden bij de Financial Intelligence
Unit Nederland (FIU-Nederland).
De FIU verzamelt, registreert, bewerkt en
analyseert de binnengekomen meldingen ten behoeve van het voorkomen en
opsporen van misdrijven. Op de website van de FIU-Nederland
(www.fiu-nederland.nl) staat alle relevante informatie voor het doen
van een melding.
De meldingen die aldus worden gedaan, kunnen op
grond van de wet niet dienen als grondslag voor of ten behoeve van een
opsporingsonderzoek, noch als bewijs ter zake van een tenlastelegging
wegens witwassen of financieren van terrorisme of een overtreding van
artikel 272 WvS tegen degene die de melding heeft gedaan. Daarnaast is
de advocaat, indien hij een melding doet, op grond van de wet niet
aansprakelijk voor schade die een derde lijdt, tenzij de advocaat de
melding in redelijkheid niet had mogen doen.
Indien de advocaat een melding heeft gedaan van
een (voorgenomen) ongebruikelijke transactie is hij wettelijk verplicht
tot geheimhouding. Het is de advocaat op grond van de wet verboden de
cliënt te informeren over het feit dat hij een melding heeft
gedaan. De mededeling aan cliënt dat de (voorgenomen) activiteit
onwettig is en dat wordt afgeraden om deze activiteit uit te voeren mag
wel worden gedaan.
|
Louis Couperusplein 2
NL-2514 HP Den Haag
Tel +31 (0)6 1501 1375
Fax +31 (0)8 4439 4678
E-mail assistance@van-weerden.nl
Stichting Beheer Derdengelden
Van Weerden Advocatuur
Rabobank 14.84.35.351
BIC RABONNL2U
IBAN NL82RABO0148435351
|